भावनात्मक व्रण | भावात्मकव्रणाः

1. भयम् : १.
पितृवशस्य भयम् : रचितस्य बाल्यकालः पितुः कठोरवशं व्यतीतवान् । तस्य विचाराणां भावनानां च अभिव्यक्तिः प्रत्येकं प्रयासः अवरुद्धः आसीत् । तस्य प्रत्येकं निर्णयं विचारं च एतत् भयं आविर्भूतम् आसीत् ।

दुर्बोधतायाः भयम् : सः सर्वदा भीतः आसीत् यत् तस्य पिता वा परिवारः वा तस्य भावनाः तस्य निर्णयान् च तिरस्कुर्वन्ति इति ।

स्वातन्त्र्यं प्राप्तुं प्रयत्नस्य भयम् : यदा यदा रचितः स्वजीवनस्य उन्नतिं कर्तुं प्रयतते स्म तदा तदा समाजेन परिवारेण च बहिष्कृतस्य भयं तस्य मनसि गभीरं भवति स्म ।

2. आघातः : १.
परिवारेण प्रत्याख्यानस्य आघातः : रचितस्य गहनः आघातः तदा अभवत् यदा सः अवगच्छत् यत् तस्य परिवारस्य सदस्याः अपि तस्य पितुः प्रभावेण तस्मात् दूरं गच्छन्ति।

वचनव्यवहारात् आघातः : पित्रा उक्तैः कठोरैः अपमानजनकैः वचनैः तस्य आत्मसम्मानस्य महती क्षतिः अभवत् ।

जीवनस्य निर्णायकक्षणेषु समर्थनस्य अभावः : विवाहस्य अनन्तरं पत्नीयाः गर्भावस्थायां च पारिवारिकसमर्थनस्य अभावः तस्य कृते भावनात्मकं मानसिकं च असन्तुलनं जनयति स्म

3. आघातः : १.
क्रीडायाः बाल्यकाले च आनन्दस्य हानिः : बाल्यकाले पिता क्रीडायाः सामान्यबाल्यकालस्य च अनुभवान् हरति स्म । एषः मानसिकः आघातः तस्य जीवने स्थायिरूपेण अभिलेखितः अभवत् ।

भावनात्मकपृथक्त्वम् : बन्धुजनैः परिवारैः च विरहः रचितं अन्तःतः भग्नवान् । भावनात्मकसमर्थनस्य अभावेन मानसिकः आघातः अभवत् ।

पितुः हस्तक्षेपस्य प्रभावः - पितुः रचितस्य जीवने पुनः पुनः हस्तक्षेपः, तस्य विरुद्धं परिवारेषु बन्धुषु च दुर्भावनाः प्रसारितः, तस्य मानसिकस्वास्थ्यस्य कृते घोरः आघातः सिद्धः अभवत्

4. अवसादः : १.
एकान्तवासस्य परिणामः - दीर्घकालं यावत् पारिवारिकसमर्थनं विना जीवनं रचितं निराशां विषादं च अनुभवति स्म ।

सम्बन्धसुधारं कर्तुं असफलतायाः कारणेन कुण्ठा : सम्बन्धसुधारस्य प्रयासेषु पुनः पुनः असफलतायाः कारणेन तेषां मानसिकसन्तुलनं अधिकं दुर्बलं जातम् ।

नष्टानां आनन्दानाम् अवसरानां च वेदना : पितुः कारणात् जीवने नष्टानां महत्त्वपूर्णानां क्षणानाम् अवसरानां च वेदना तस्य अवसादं जनयति स्म ।

5. तनावः : १.
आर्थिक-अनिश्चिततायाः कारणेन तनावः : पित्रा आर्थिकसमर्थनं त्यक्त्वा तस्य आवश्यकतानां अवहेलनायाः कारणेन रचितः नित्यं आर्थिकतनावस्य सामनां करोति स्म ।

पारिवारिकसामाजिकदायित्वस्य दबावः : पारिवारिकदबावः समाजे स्वस्थानं स्पष्टीकर्तुं दायित्वं च तेषां मानसिकतनावम् अधिकं वर्धयति स्म ।

सम्बन्धतनावः : सम्बन्धानां मरम्मतं सामञ्जस्यं च कर्तुं निरन्तरं असफलतायाः परिणामः तनावः।

6. निराशा : १.
समर्थनस्य अभावः : रचितस्य निराशायाः मुख्यकारणं तस्य समर्थने कस्यापि परिवारस्य सदस्यस्य अभावः आसीत् ।

नष्टाशाः : न्यायस्य प्राप्तेः अपूर्णा आशा, प्रियसम्बन्धानां हानिः च तेषां निराशां अधिकं गभीरं कृतवती ।

एकान्तभावः : बालकानां भविष्यस्य चिन्ता, परिवारात् तेषां सम्मुखीभूता उपेक्षा च तेषां विषादं जनयति स्म ।

7. संघर्षः आत्मचिन्तनं च : १.
आत्मव्यवहारे ध्यानं ददातु : रचितः स्वपितुः प्रभावात् स्वस्य रक्षणार्थं स्वस्य मानसिकतायाः उन्नयनार्थं च निरन्तरं आत्मनिरीक्षणं करोति।

सम्बन्धेषु कार्यं : रचितः परिवारस्य सदस्यैः बन्धुभिः सह सम्बन्धसुधारं कर्तुं प्रयतमानोऽपि स्वस्य भावनात्मकस्थिरतायाः कार्यं कृतवान् ।

आत्मविकासप्रयत्नाः : भवतः आन्तरिकव्रणानां निवारणाय मानसिकस्थिरतां प्राप्तुं च नित्यप्रयत्नः।

8. लचीलापनं पुनर्निर्माणं च : १.
एकः नूतनः आरम्भः : रचितः स्वस्य कठिनं अतीतं त्यक्त्वा नूतनं आरम्भं कर्तुं साहसं दर्शयति।

मानसिकसन्तुलनं प्राप्तुं : सः स्वजीवने सकारात्मकपरिवर्तनं आनेतुं मानसिकस्थिरतां प्राप्तुं च बहु परिश्रमं कृतवान् ।

स्वातन्त्र्यं आत्मनिर्भरता च : रचितः स्वपरिचयं पुनः परिभाषयति, आर्थिकस्वतन्त्रतां च प्राप्नोति ।

9. भावनात्मक शून्यता : १.
सम्बन्धस्य अभावः : परिवारस्य प्रियजनस्य च अभावेन तेषां जीवने गहनं शून्यं त्यक्तम् ।

निर्णायकक्षणेषु एकान्तता : विवाहः, पिता भवितुं च इत्यादिषु महत्त्वपूर्णेषु जीवनक्षणेषु स्वपरिवारस्य समर्थनस्य अभावेन रचितः अतीव आहतः अभवत्

10. लज्जा : १.
सामाजिकबोधात् उत्पद्यमानः लज्जा : परिवारविरहस्य कारणेन रचितः समाजस्य दृष्ट्या लज्जां अनुभवति स्म ।

आत्मसम्मानस्य उपरि आक्रमणम् : स्वनिर्णयानां फलस्वरूपं सः परिवारे समाजे च स्वस्य प्रतिबिम्बस्य विषये आन्तरिकरूपेण लज्जां अनुभवति ।

11. अपराधबोधः : १.
सम्बन्धस्य संशोधनं न कृत्वा अपराधबोधः : रचितः सम्बन्धस्य संशोधनं न कृत्वा स्वयमेव दोषं दत्तवान् ।

भावनात्मकदुःखं जनयति स्म : तेषां निर्णयैः अन्येषां परिवारजनानां भावनाः प्रभाविताः इति कारणेन ते अपराधबोधं अनुभवन्ति स्म ।

12. दमनकारी स्मृतिः : १.
पितुः कठोरतायाः स्मृतयः : पितुः अपशब्दाः व्यवहाराः च तस्य मानसिकस्वास्थ्ये स्थायिरूपेण प्रभावं त्यक्तवन्तः ।

नष्टानुभवानाम् पीडा : बाल्यकालस्य यौवनस्य च हृतानां क्षणानाम् स्मृतयः तस्य मनः निरन्तरं पीडयन्ति स्म ।

13. आत्ममूल्यस्य हानिः : १.
अनादरस्य प्रभावः : कुटुम्बे बहुवारं उपेक्षितः पित्रा दबावः च तस्य आत्मसम्मानस्य गहनं क्षतिं कृतवान् ।

आत्मसंशयः : स्वस्य मूल्यस्य विषये आत्मसंशयेन बहुधा भ्रमन्।

14. न्यायार्थं आन्तरिकः संघर्षः : १.
क्षमा-न्याययोः संघर्षः- रचितः पितरं क्षमयेत् वा न्यायाय युद्धं कुर्यात् इति दुविधायाः सततं पीडितः भवति।

मानसिकशान्तिस्य अन्वेषणम् : न्यायस्य मानसिकशान्तिस्य च सन्तुलनं प्राप्तुं तस्य प्रयासः तस्य मानसिकरूपेण विक्षिप्तः अभवत् ।